การกินเจ โดยความเชื่อแล้วคือการถือศีลเพื่อล้างบาปในสิ่งต่างๆ ที่ได้กระทำมา เพื่อให้หมดเคราะห์กรรมและปัดเป่าโรคภัยไข้เจ็บ ให้พ้นไปจากตัวผู้ถือศีลนอกจากนั้นการถือศีลกินเจ ยังถือเป็นการแสดงความเคารพบรรพบุรุษด้วยเช่นกัน แต่สิ่งที่แฝงมา โดยนัยของประเพณีนี้ น่าจะอยู่ที่เรื่องของการสร้างสมและฝึกจิตใจของผู้ถือศีลกินเจ ให้บริสุทธิ์จากการที่บำเพ็ญตนรักษาศีลนั้นเอง
ด้วยความเป็นมาของพื้นที่เมืองบ้านบึง ต่างมีการอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานของพี่น้องชาวจีนกันตั้งแต่ดั้งเดิม เมื่อเวลาผ่านไปนานนับปี ลูกหลานต่างก็มีเชื้อสายจีนกันเป็นส่วนใหญ่ ประเพณีบางอย่างที่เป็นเรื่องของพี่น้องชาวจีนโดยแท้ก็เริ่มปรากฏให้เห็นเด่นชัดมายิ่งขึ้น อย่างเรื่องของประเพณีการกินเจ
ประเพณีการกินเจของชาวอำเภอบ้านบึงนั้น ตามที่สืบค้นกันได้ เริ่มแรกในปี พ.ศ.2478 ซึ่งเป็นปีที่มีการก่อตั้งโรงเจ “ฮกตั้ว” เพื่อใช้เป็นศูนย์รวมการจัดงานประเพณีนี้ และก็ได้ทำการสืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบัน และด้วยความที่อำเภอบ้านบึงจัดงานประเพณีการกินเจอย่างยิ่งใหญ่มาทุกปี มีประชาชนเข้าร่วมงานนับหมื่นคน ทำให้งานกินเจของที่นี่เป็นที่รู้จักแพร่หลายไปทั่ว ซึ่งมีความแตกต่างจากงานประเพณีของที่อื่นตรงที่งานกินเจของที่นี่จะไม่มีพิธีกรรมแสดงความศักดิ์สิทธิ์แต่อย่างใด แต่เป็นเรื่องของการทำจิตใจให้บริสุทธิ์และรักษาศีลเท่านั้น
ประเพณีการกินเจที่เมืองบ้านบึงทุกวันนี้ ซึ่งถือเป็นเรื่องหนึ่งที่ขึ้นชื่อไม่แพ้เรื่องของประเพณีการวิ่งควายที่โด่งดัง จึงนับเป็นเครื่องหมายที่สำคัญอย่างหนึ่งที่แสดงถึงอารยธรรมและวัฒนธรรมเก่าแก่ที่ชาวบ้านบึงรักษาและทำสืบเนื่องมาได้อย่างยาวนานจนกลายมาเป็นประเพณีที่มีชื่อเสียงในที่สุด
