งานบุญบ้านบึงนั้นตามตำนานที่เล่าขานกันมาถึงที่มา กล่าวไว้ว่า ที่ผ่านมาชาวอำเภอบ้านบึงต่างประกอบอาชีพเกษตรกรรมกันเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งพอถึงช่วงฤดูเก็บเกี่ยวผ่านพ้นไปแล้วนั้น ชาวบ้านก็จะนำเอาข้าวเปลือกมาตากรวมกันที่บริเวณลานกว้างของวัดบึงบวรสถิตย์หรือวัดบึงล่าง อันถือเป็นชุมนุมเพียงแห่งเดียวในสมัยก่อน พอข้าวแห้งได้ที่จึงทยอยเก็บเข้ายุ้งฉางต่างๆ ซึ่งส่วนหนึ่งก็จะแบ่งให้วัดไปด้วย แต่พิธีกรรมที่น่าสนใจอยู่ตรงที่ก่อนที่ชาวบ้านจะนำข้าวเข้าเก็บที่ยุ้งฉาง จะมีการ “ทำขวัญข้าวเปลือก” ก่อน ด้วยความเชื่อที่ว่า เป็นการทำให้เกิดความเป็นศิริมงคลแก่เจ้าของข้าวและชาวบ้าน รวมทั้งยังเชื่อกันว่าจะทำให้มีผลผลิตที่ดียิ่งๆ ขึ้น ในการเพาะปลูกครั้งต่อไปๆ ด้วย
พิธีกรรมทำขวัญข้าวเปลือกนั้น ชาวบ้านจะนัดหมายกันนำข้างปลาอาหาร ของหวาน ของคาวต่างๆ มากองรวมกัน แล้วเชิญภูตผีทั้งหลายมากินซึ่งก็มาจากความเชื่ออีกเหมือนกันว่าต่อไปภูตผีจะไม่ทำร้าย ไม่เข้ามาข้องเกี่ยวกับครอบครัวและทรัพย์สิน เสร็จพิธีกรรมตรงนี้แล้ว ชาวบ้านก็จะมาร่วมกันรับประทานอาหารกันระหว่างนี้อาจมีกิจกรรมอื่นๆ ด้วย เช่นการละเล่นพื้นบ้าน การร้องรำทำเพลง กิจกรรมทั้งหมดนี้ ชาวอำเภอบ้านบึงทำสืบต่อกันมายาวนาน จนกลายเป็นประเพณีที่ต้องจัดขึ้นในเดือนห้าของทุกปี เรียกว่า “งานบุญกองข้าว” ซึ่งปัจจุบันได้ผันมากลายเป็น”งานบุญบ้านบึง”
สำหรับเทศบาลเมืองบ้านบึงนั้น การเข้าไปช่วยเหลือ สนับสนุนงานประเพณีต่างๆ เป็นจุดมุ่งหมายหนึ่งที่ทางเทศบาลต้องการทำอยู่แล้ว และถือเป็นอำนาจหน้าที่หนึ่งที่ทางเทศบาลต้องทำตามความต้องการของพี่น้องประชาชนในพื้นที่ โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับประเพณีวัฒนธรรมต่างๆ อันเป็นสิ่งที่ทำสืบทอดกันมานานยิ่งไม่ควรพลาด ดังนั้นในปี 2541 เทศบาลเมืองบ้านบึงจึงเริ่มเข้าไปมีส่วนร่วมในการจัดงานประเพณีเป็นครั้งแรก ในช่วงวันที่ 17 – 19 เมษายน 2541 ที่วัดบึงบวรสถิตย์ (วัดบึงล่าง) การจัดงานครั้งนั้นได้รับความร่วมมือจากพี่น้องประชาชนในพื้นที่เป็นอย่างดี รวมถึงหน่วยงาน องค์กร และชมรมต่างๆก็ให้ความสนใจเข้าร่วมงานกันอย่างพร้อมเพรียง ความพิเศษของการที่ทางเทศบาลเมืองบ้านบึงได้เข้ามามีส่วนร่วมในครั้งนั้น ก็คือ การได้ฟื้นฟูประเพณีกองข้าวเปลือกกองข้าวสวย การทำขวัญข้าวเปลือกขึ้นมาอย่างเต็มรูปแบบอีกครั้งหนึ่ง นอกจากนี้ยังมีการเพิ่มกิจกรรมอื่นๆ เข้าไปอีกด้วย เช่น มีขบวนแห่ของหน่วยงานต่างๆ การแสดงของนักเรียน ชุมชน และชมรมต่างๆ การแสดงดนตรี รำวงย้อนยุค มหกรรมก๋วยเตี๋ยวหมูบ้านบึง การรดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ ประกวดก่อกองทราย ขบวนแห่นางสงกรานต์ ฯลฯ แต่ที่ขาดไม่ได้เลย คือ เรื่องของงานพิธีสงฆ์ เทศบาลเมืองบ้านบึงจะจัดให้มีงานพิธีสงฆ์ พิธีกองข้าว การทำขวัญข้าวเปลือก และการรับประทานอาหาร
แต่ด้วยสภาพความเหมาะสมต่างๆ ทั้งจำนวนผู้คนที่เข้ามาร่วมงานและความเปลี่ยนแปลงสถานที่ รวมไปถึงเพื่อความสะดวก ดังนั้นตั้งแต่ ปี พ.ศ.2551 เป็นต้นมา เทศบาลเมืองบ้านบึงจึงได้ย้ายสถานที่จัดงานมาเป็นบริเวณโรงเรียนอนุบาลบ้านบึง (อำนาจคณูปถัมถ์) แทน พร้อมจัดมหกรรมอาหารอร่อยในส่วนของงานรดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ การประกวดก่อกองทราย และขบวนแห่นางสงกรานต์ ยังคงจัดที่บริเวณลานวัดบึงบวรสถิตย์เหมือนเดิม เพื่อรักษาบรรยากาศเก่าๆของงานประเพณีนี้เอาไว้ต่อไป
